Tabaksteelt Wervik 52 (© David Samyn)
Tabaksteelt Wervik 52 (© David Samyn)

Bijna vier eeuwen traditie

Wie Wervik zegt, denkt vaak spontaan aan tabak. Vanwaar de link? Uit de archieven blijkt dat in Wervik omstreeks 1650 al tabak werd verbouwd. Toen het zuidelijke deel van Wervik (vandaag Wervicq-Sud) door het Verdrag van Utrecht (1713) definitief naar Frankrijk werd overgeheveld, kreeg het grensstadje bekendheid als paradijs voor toubackblauwers en ontwikkelde er zich een intensieve en vooral lucratieve smokkelhandel naar Frankrijk. Dankzij de zandleemgrond, de door vele generaties opgedane ervaring inzake teelttechniek en de opeenvolgende tabaksinstellingen die hun zetel in Wervik hadden, werd de Wervikse regio in de 20ste eeuw de belangrijkste teeltstreek in België.

Wervikse Tabak (© Paul Van Wouwe – Nationaal Tabaksmuseum)
Wervikse Tabak (© Paul Van Wouwe – Nationaal Tabaksmuseum)

Pijp- en roltabak

De ‘Wervikse tabak’ wordt tegenwoordig vooral door pijprokers en zelfrollers geconsumeerd.

COMP Tabaksteelt Wervik 219 (© David Samyn – Nationaal Tabaksmuseum)
COMP Tabaksteelt Wervik 219 (© David Samyn – Nationaal Tabaksmuseum)

Weldra folklore

Vandaag wordt meer dan 98 procent van de Belgische tabak in de Wervikse regio verbouwd. De teelt gaat de jongste jaren evenwel sterk achteruit: door het wegvallen van de Europese landbouwsubsidies is de arbeidsintensieve productie niet langer rendabel, wat maakt dat veel telers er definitief de brui aan geven. Het verbouwen van tabak wordt dan ook steeds meer een folkloristisch gebeuren dat gedoemd is te verdwijnen.

Meer info

Wie meer wil weten over de rijke tabakstraditie van Wervik, kan terecht in het documentatiecentrum van het Nationaal Tabaksmuseum.

Het museum beschikt over een omvangrijk archief en dito bibliotheek (boeken, tijdschriften, documenten, eindwerken, foto’s, etc.) en bewaart zo een schat aan informatie en objecten. Ben je op zoek naar één of ander item of gegeven uit de tabakswereld, dan ben je hier ongetwijfeld aan het juiste adres!

Enkel op afspraak te raadplegen.

Let wel: ontleningen zijn niet mogelijk – kopies kunnen ter plaatse tegen betaling gemaakt worden.

  • Erfgoedcentrum De Briekenmolen

    Tabaksgeschiedenis

    Koestraat 65, Wervik

    Te bezoeken na afspraak

    Contact:

  • Tabakssyndicaat

    Koestraat 65, Wervik
    Uitvoerige informatie over de tabaksteelt in de regio

    Te bezoeken op afspraak

    Contact:

  • Erfgoedhuis René Defrancq

    Steenakker 31, Wervik
    Vrij toegankelijk elke vierde woensdag van de maand
    14 – 17 uur of op afspraak

    Contact: